Amastigotes van L(L)amazonensis(La); L(L)venezuelensis(Lv); L(V)brasiliensis(Lb) en L(L)chagasi(Lch) werden gekweekt in een vloeibaar kweekmedium zonder zoogdiercellen aanwezig (O'Daly's medium). 132 patiënten uit een hyperendemisch gebied (prevalentie 24.8 o/oo) hadden ulcera, littekens en knobbeltjes, vaker in benen en armen na een cutane leishmaniasis (CL)-infectie. Tijd voor remissie van de letsels waren: Spontane remissie (SR): 7 weken; Glucantime®: 9 weken; vaccinatie met La, Lv, Lb, Lch amastigotes TLCK behandeld en NP-40 geëxtraheerd (VT): 7 weken; met geautoclaveerde L(L)mexicana promastigotes +BCG: 18 weken. Vertraagde type overgevoeligheidsreactie (DTH) met polyvalente en monovalente leishmanine was hoger in CL-patiënten dan gezonde controles (p<0.05) en nam toe in actieve secundaire versus primaire infectie (p<0.0001) met diagnostische waarde 1.74 voor actieve infectie en 1.81 postklinische remissie van letsels.