Kwestie samorz¿du lokalnego zawsze by¿y w centrum uwagi pästwa, si¿ politycznych, spo¿eczno¿ci miejskiej i aktywnych obywateli. Szczególnie orientacyjne w tym zakresie jest Republika Federalna Niemiec, gdzie reformy samorz¿du terytorialnego przeprowadzane s¿ prawie nieprzerwanie od XIV wieku. Od pocz¿tku lat 90-tych wszystkie tematy zwi¿zane z centralnym elementem problemów samorz¿du terytorialnego - udziäem obywateli w regulowaniu spraw lokalnej spo¿eczno¿ci - okazäy si¿ by¿ bardzo spójne. Temat staje si¿ coraz bardziej nagl¿cy "...bezprecedensowe tempo zmian obserwowanych we wszystkich sferach polityki komunalnej w ostatnich latach, które mo¿na rozpoznä po kluczowych poj¿ciach globalizacji, europeizacji, reformy zarz¿dzania, demokratyzacji" i informatyzacji. Zarówno politolodzy, jak i politycy zauwäyli rosn¿c¿ rol¿ samorz¿dów lokalnych we wszystkich krajach. Równie¿ dlatego, ¿e to w¿änie na tym poziomie kädy obywatel mo¿e nie by¿ ¿wiadkiem, ale bezpo¿rednim uczestnikiem czynno¿ci kierowniczych. Niniejszy dokument przedstawia do¿wiadczenia w zakresie rozwoju samorz¿dów lokalnych w Nadrenii Pó¿nocnej-Westfalii, które b¿d¿ niezwykle przydatne dla wszystkich zainteresowanych tym zagadnieniem.