Siyaset Üzerine Konusmalar

Versandkostenfrei!

Nicht lieferbar

Hükümdarin yazari Niccol Machiavelli, bugünkü manasiyla siyaset biliminin, modern siyas kültürün tohumlarini ekmis, realpolitik teoriyi ortaya koymus bir kuramci, devlet adami ve sanatcidir. Son bes yüzyildir, her bir cagi yoguran düsünce icinde, Machiavelli yerini bulmus, bütün tartismalarda taraf olmus, siddetle elestirilip seytan damgasi yiyecek denli yerildigi de söylediklerinin dünya durdukca gercek addedildigi de görülmüstür. Kimdir Machiavelli Italyanin mill birligini saglamak icin burjuvaziyi örgütlemek isteyen ve bu yüzden Papaliga baskaldiran bir vatansever mi, sirf devlet kademesindeki eski mevkiine ulasmak icin iktidara sevimli görünmeye calisan bir düskün mü, gözü dönmüs bir zindik yahut ahlaksiz, hirsli ve cikarci bir sefil mi Machiavellinin düsüncesini sekillendiren ortam olan 15. yüzyilin Italyasinda Donatello ve Boticelli gibi sanatcilarin eserleri insani kutsarken, Cicero, Horatius, Vergilius gibi Antik Cag sair ve düsünürlerinin eserleri Latince ve Yunancadan tercüme ediliyor, Machiavelliyi en cok etkileyen kisilerden Petrarca ve Dantenin vahiy temelli dünya görüsünü reddeden görüsleri Rönesans hümanizmasinin temellerini atiyordu. Amerika kitasi yüzyil sonunda kesfedilmisti. Bu görüs ve gelismeler isiginda hedef, öteki dünyayi degil bu dünyayi kurtarmakti. Ruh yerine madde, inanc yerine akil, emek ve yetenek yüceltiliyordu. Toplumsal yasam önem kazanmisti. Bütün bunlarin siyas yansimasi olarak Fransa ve Ispanyada cagdas ulusal devlet olusumunu tamamliyordu. Günümüz Almanya ve Avusturya topraklarinda Kutsal Roma Germen Imparatorlugu vardi. Ancak Italya siyasal birligini tamamlayamamis; Milano, Napoli, Venedik, Cenova gibi sehir devletleri ile feodal yapinin izlerini tasiyan Papalik Devleti arasinda siyas ve ekonomik manada bölük pörcük bir haldeydi. Hukukcu bir babanin oglu olarak 1496 yilinda Floransada dogup, klasik Yunan ve Latin egitimi görmüs olan Niccol Machiavelli, devlet kademesinde cesitli görevlerde bulunmus; bu vesileyle adi gecen devletlerin, bu arada Osmanli Devletinin yönetimlerini inceleme ve bunlari birbirleriyle kiyaslama firsati yakalamistir. Machiavellinin, Avrupanin Osmanli Devletine karsi güdecegi siyaset ve Avrupanin dogu karsisindaki gelecegi meselelerinde en önemli görüsleri ortaya koyan ilk kisilerden oldugu söylenebilir. O, doguyu Osmanli kanadindan gözlemlemistir. Serahsinin Serhus-Siyeril-Kebir isimli eserinde teferruatiyla acikladigi, Osmanli dis siyasetinin temel noktalari olmus ilkeleri, Italyaya yönelik ic siyaset ilkelerine dönüstürmüstür. Yüzyil sonunda Italyadan sürülmüs olan Medici ailesi 1512de tekrar iktidara döndügünde, sürgün yolu bu kez Machiavelliye görünmüstü. Iste Rönesans döneminin yöneticilere önerilerde bulunan kitaplar geleneginden gelen Hükümdar bu dönemde Medici ailesine ithafen yazilmistir. Eserin kaleme alinmasinda bir yandan Machiavellinin görevine geri dönme arzusu, diger taraftan da Italyan ulusal birliginin Mediciler eliyle saglanmasi gibi toplumsal bir amac oldugu düsünülebilir. Kendisinin birinci amaci kismen gerceklesmis ve sürgün hayati sona ermis, diger amacini gerceklestirmek yolunda öne sürdügü görüs ise siyaset sözlügüne Makyavelizm kavramini kazandirmistir Amaca giden her yol mubahtir. Machiavelli felsef tutumu bir yana birakilacak olursa daha ziyade bir siyaset kuramcisidir ve Italyan mill birliginin saglanmasi yolunda teklif ettigi yönetim bicimi mutlak monarsi, yönetici ise Hükümdardir. Hicbir kurum, kisi, yasa, sinif, ilke, kuralin engelleyemeyecegi, din, ahlak ve degerlerin etki alani disinda bir Hükümdar. Zira, insan dogasi geregi bencildir; nankör, icten pazarlikli, ürkek, doymak bilmez, cikarci, muhteristir. Onu dize getirecek yönetici, bu yolda her türlü araca basvurabilecektir. Yalan söylemesi gerekirse söyleyecek, adam öldürmesi gerekecekse öldürecek, gerektiginde din ve ahlaka aykiri davranacaktir. Eserde yönetim bicimleri, askerlik, hükümdarin tebaasina, ordusuna, bakanlarina, ruhban sinifina, yakin cevresine karsi güttügü tutumlarin nasil olmasi gerektigi gibi siyasetin pratik konularina dair tavsiyeler ve siniflandirmalar bulunmakta. Bati Düsüncesi serimizde olusmakta olan Siyaset Kitapliginda Thomas Moreun Ütopyasi, Eflatunun Devleti, Aristonun Politikasindan sonra Machiavellinin Hükümdarini okuyucumuza sunuyoruz. Machiavellinin Türkcede ilk kez yayimlanan bir baska eseri, Discorsi adiyla taninan Titus-Liviusun Ilk On Kitabi Üzerine Konusmalar ise Siyaset Üzerine Konusmalar ismi ile kütüphanemizdeki yerini aliyor.

Weniger Details