Alfred Jarry
Francuski dramaturg, autor powieści i wierszy, a przy tym znana,ekscentryczna postać paryskiej cyganerii przełomu wieków XIX i XX.Jarry uważany jest za prekursora surrealizmu i teatru absurdu - wtakim samym stopniu dzięki twórczości, jak i za sprawą prowokacyjnegostylu życia. Miłośnik jazdy na rowerze i broni palnej (nosił ze sobąrewolwer, którym z upodobaniem straszył ludzi), twórca humorystycznejpseudonauki znanej pod nazwą "patafizyka", a traktującej o wyjątkach.Umarł w młodym wieku, wskutek gruźlicy, w której zwalczaniu niepomagał bynajmniej alkoholizm.
Za najważniejsze jego dzieło uważana jest farsa Ubu król czyli Polacy. Jej pierwowzór powstał w latach, kiedy 15-letni Jarryuczęszczał do gimnazjum w Rennes, i był wspólnym dziełem uczniówwykpiwających jednego z nauczycieli. Dwóch z tych uczniów, bracianazwiskiem Morin, już po śmierci Jarry'ego próbowało zresztą przekonaćświat literacki, że to oni są rzeczywistymi autorami dramatu. SamJarry zaś, po skandalicznej premierze w roku 1896, z upodobaniemnaśladował swojego bohatera. Oznaczało to mówienie ze specyficznymakcentem, przesadną komplikację zdania oraz epatowanie wulgaryzmami,jako że sama sztuka rozpoczyna się słowem "merdre", przez TadeuszaBoya-Żeleńskiego błyskotliwie przetłumaczonym jako "grówno".
Ten sam tłumacz określa Ubu króla jako kabaret historyczny,wyśmiewający dzieje jako ciąg absurdalnych i krwawych zbrodni,korzystający przy tym ze schematów fabularnych znanych ze sztukShakespeare'a, a w pewnym sensie zapowiadający również szaleństwo Iwojny światowej. Więcej na ten temat można przeczytać w dołączonym dosztuki tekście Od tłumacza.
Ubu stał się bohaterem jeszcze kilku spośród napisanych przezJarry'ego fars, niewystawianych jednak za życia autora.
Ur. 8 września 1873
Zm. 1 listopada 1907
Najważniejsze dzieła: Ubu król czyli Polacy, Nadsamiec, Czyny i myślidoktora Faustrolla, patafizyka
Francuski dramaturg, autor powieści i wierszy, a przy tym znana,ekscentryczna postać paryskiej cyganerii przełomu wieków XIX i XX.Jarry uważany jest za prekursora surrealizmu i teatru absurdu - wtakim samym stopniu dzięki twórczości, jak i za sprawą prowokacyjnegostylu życia. Miłośnik jazdy na rowerze i broni palnej (nosił ze sobąrewolwer, którym z upodobaniem straszył ludzi), twórca humorystycznejpseudonauki znanej pod nazwą "patafizyka", a traktującej o wyjątkach.Umarł w młodym wieku, wskutek gruźlicy, w której zwalczaniu niepomagał bynajmniej alkoholizm.
Za najważniejsze jego dzieło uważana jest farsa Ubu król czyli Polacy. Jej pierwowzór powstał w latach, kiedy 15-letni Jarryuczęszczał do gimnazjum w Rennes, i był wspólnym dziełem uczniówwykpiwających jednego z nauczycieli. Dwóch z tych uczniów, bracianazwiskiem Morin, już po śmierci Jarry'ego próbowało zresztą przekonaćświat literacki, że to oni są rzeczywistymi autorami dramatu. SamJarry zaś, po skandalicznej premierze w roku 1896, z upodobaniemnaśladował swojego bohatera. Oznaczało to mówienie ze specyficznymakcentem, przesadną komplikację zdania oraz epatowanie wulgaryzmami,jako że sama sztuka rozpoczyna się słowem "merdre", przez TadeuszaBoya-Żeleńskiego błyskotliwie przetłumaczonym jako "grówno".
Ten sam tłumacz określa Ubu króla jako kabaret historyczny,wyśmiewający dzieje jako ciąg absurdalnych i krwawych zbrodni,korzystający przy tym ze schematów fabularnych znanych ze sztukShakespeare'a, a w pewnym sensie zapowiadający również szaleństwo Iwojny światowej. Więcej na ten temat można przeczytać w dołączonym dosztuki tekście Od tłumacza.
Ubu stał się bohaterem jeszcze kilku spośród napisanych przezJarry'ego fars, niewystawianych jednak za życia autora.
Ur. 8 września 1873
Zm. 1 listopada 1907
Najważniejsze dzieła: Ubu król czyli Polacy, Nadsamiec, Czyny i myślidoktora Faustrolla, patafizyka