Erzurum ilindeki süt ürünleri kategorisinde ulusal markal ve özel etiketli ürünlerin rekabet durumunu ara t rmak ve bu rakip ürünlerde tüketici tercihleri üzerinde etkili olan davran lar ve tüketici profilini belirlemek, ara t rman n temel amac d r. Belirlenen amaçlar do rultusunda, tüketici hanehalk n n homojen bir ekilde örnek kitleye kat l m n sa lamak için Erzurum ili dört alt beldeye bölünerek, 385 hanehalk ndan elde edilen birincil veriler ara t rman n ana materyalini olu turmaktad r. Ulusal markal ve özel etiketli süt ürünlerinde tüketicilerin sat n alma davran lar nda etkili olan rekabet de i kenlerinin belirlenmesinde faktör analizi kullan larak de i kenler özetlenmi ve daha sonra hiyerar ik olmayan K-Ortalamalar Kümelemesi kullan larak tüketiciler marka ba ml l k düzeylerine göre dört alt kümeye ayr lm t r. Tüketicilerin markal sütte tercih düzeyini belirleyen ve toplam faydas n maksimum k lan ürün nitelik setinin belirlenmesinde ise Conjoint analiz kullan lm t r.